صنعت چاپ فلکسو (Flexography) که به چاپ برجسته انعطاف پذیر نیز معروف است، روشی برای چاپ بر روی طیف گستردهای از مواد از جمله فیلم، فویل، مقوا، کاغذ و لیبل است. این روش از کلیشه های لاستیکی یا پلیمری انعطاف پذیر برای انتقال جوهر به سطح چاپ استفاده می کند. چاپ فلکسو به دلیل تطبیق پذیری، کیفیت بالا و مقرون به صرفه بودن، به یکی از محبوب ترین روش های چاپ برای بسته بندی، لیبل گذاری و سایر کاربردهای چاپ تجاری تبدیل شده است.
فهرست مطالب
Toggleتاریخچه چاپ فلکسو
ریشههای صنعت چاپ فلکسو به اوایل قرن نوزدهم باز میگردد، یعنی زمانی که از کلیشههای چوبی برای چاپ بر روی پارچه استفاده میشد. در دهه 1950، با معرفی کلیشههای لاستیکی و جوهرهای پایه حلال، چاپ فلکسو به طور قابل توجهی پیشرفت کرد. از آن زمان، این روش به طور مداوم با پیشرفتهای جدید در فناوری کلیشه، جوهر و تجهیزات چاپ تکامل یافته است.
مزایای چاپ فلکسو
صنعت چاپ فلکسو مزایای متعددی در صنعت چاپ دارد. برخی از مزایای اصلی چاپ فلکسوگرافی عبارتند از:
- انطباق پذیری: چاپ فلکسو میتواند بر روی طیف گستردهای از مواد از جمله فیلم، فویل، مقوا، کاغذ و لیبل چاپ ود.
- کیفیت بالا: چاپ فلکسو می تواند تصاویر و متن را با رزولوشن و وضوح بالا چاپ کند.
- مقرون به صرفه بودن: چاپ فلکسو در مقایسه با سایر روشهای چاپ مانند چاپ افست، روشی نسبتاً ارزان است.
- سرعت بالا: چاپ فلکسو میتواند با سرعت بالا محصول مورد نظر را چاپ کند و برای چاپ با حجم بالا بسیار ایده آل است.
- سازگاری با محیط زیست: جوهرهای چاپ فلکسو در مقایسه با سایر روشهای چاپ، حلالهای کمتری منتشر میکنند و یک گزینه سازگارتر برای محیط زیست هستند.
- سفارشی سازی: چاپ فلکسو امکان سفارشی سازی و اصلاح آسان در طول فرآیند چاپ را فراهم میکند و برای اپلیکیشنهای کاربردی چاپ دادههای سفارشی یا متغیر مناسب هستند.
کاربردهای چاپ فلکسو
موارد استفاده از صنعت چاپ فلکسو شامل مواد بسته بندی مانند برچسب، کارتن، کیسه و بسته بندی انعطاف پذیر است. علاوه بر این، از چاپ فلکسوگرافی در روزنامهها، مجلات، تختههای راه راه و حتی مواد تزئینی استفاده میشود. این روش تولید با سرعت بالا، مقرون به صرفه بودن و توانایی چاپ بر روی انواع زیرلایه ها را ارائه میدهد. سازگاری آن، آن را به انتخابی محبوب در همه صنایع برای تولید کارآمد مواد چاپی با کیفیت بالا و پر جنب و جوش تبدیل می کند.
- بسته بندی: چاپ فلکسو برای چاپ بر روی طیف گسترده ای از بسته بندی ها از جمله جعبه های مقوایی، کیسه های پلاستیکی و لیبل ها استفاده می شود.
- لیبل گذاری: چاپ فلکسو برای چاپ بر روی طیف گسترده ای از لیبل ها از جمله لیبل های مواد غذایی، لیبل های دارویی و لیبل های حمل و نقل استفاده می شود.
- چاپ فرم: چاپ فلکسو برای چاپ فرم های تجاری، بروشورها و سایر مواد چاپی استفاده می شود.
- چاپ روزنامه: چاپ فلکسو برای چاپ روزنامه ها و سایر نشریات استفاده می شود.
- چاپ امنیتی: چاپ فلکسو برای چاپ اسناد امنیتی مانند اسکناس، گذرنامه و بلیط استفاده می شود.
فرآیند چاپ فلکسو
فرآیند چاپ فلکسو شامل مراحل زیر است:
- آماده سازی: طراحی یا تصویر مورد نظر برای چاپ بر روی یک کلیشه لاستیکی یا پلیمری منتقل می شود.
- انتقال جوهر: جوهر به سطح کلیشه منتقل می شود.
- چاپ: کلیشه به سطح چاپ فشار داده می شود و جوهر را به سطح منتقل می کند.
- خشک شدن: جوهر با استفاده از گرما یا هوا خشک می شود.
- برش و تکمیل: چاپ شده برش داده می شود و به شکل نهایی خود در می آید.
انواع چاپ فلکسو
صنعت چاپ فلکسو به دو دسته کلی تقسیم میشود:
۱. چاپ فلکسو حلالی:
- از جوهرهای پایه حلال استفاده میکند که به سرعت خشک میشوند.
- مزایا:
- سرعت چاپ بالا
- مناسب برای چاپ بر روی طیف گسترده ای از مواد
- قابلیت چاپ تصاویر و متن با جزئیات دقیق
- معایب:
- انتشار VOC (ترکیبات آلی فرار) که می تواند برای سلامتی و محیط زیست مضر باشد
- نیاز به تهویه مناسب در محل چاپ
۲. چاپ فلکسو پایه آبی:
- از جوهرهای پایه آب استفاده میکند که سازگارتر با محیط زیست هستند.
- مزایا:
- سازگار با محیط زیست
- بوی کمتری نسبت به جوهرهای حلالی دارد
- قابلیت شستشو با آب
- معایب:
- سرعت چاپ پایین تر از چاپ فلکسو حلالی
- ممکن است برای برخی از مواد مناسب نباشد
- کیفیت چاپ ممکن است به اندازه چاپ فلکسو حلالی بالا نباشد
علاوه بر این دو دسته اصلی، انواع دیگری از چاپ فلکسو نیز وجود دارد که عبارتند از:
۳. چاپ فلکسو UV: از جوهرهای UV (فرابنفش) استفاده میکند که با تابش نور UV خشک میشوند. این نوع چاپ برای چاپ بر روی مواد حساس به حرارت مانند فیلمهای نازک ایده آل است.
۴. چاپ فلکسو E-beam: از پرتوهای الکترونی برای خشک کردن جوهر استفاده میکند. این نوع چاپ برای چاپ بر روی مواد حساس به حلال و UV ایده آل است.
۵. چاپ فلکسو دیجیتال: از فناوری چاپ دیجیتال برای چاپ تصاویر و متن متغیر استفاده میکند. این نوع چاپ برای چاپ بر روی تقاضا و چاپ های کوتاه مدت ایده آل است.
انتخاب نوع چاپ فلکسو مناسب به عوامل مختلفی از جمله نوع ماده، کیفیت چاپ مورد نظر، سرعت چاپ و ملاحظات زیست محیطی بستگی دارد.
آینده صنعت چاپ فلکسو
چاپ فلکسو به دلیل تطبیق پذیری، کیفیت بالا و مقرون به صرفه بودن، همچنان به عنوان یک روش چاپ محبوب باقی خواهد ماند. پیشرفتهای جدید در فناوری کلیشه، جوهر و تجهیزات چاپ، کیفیت چاپ و کارایی چاپ فلکسو را به طور مداوم بهبود میبخشد. همچنین با هوش مصنوعی میتوان فرآیند طراحی، مدیریت رنگ و بهبود کیفیت و تصحیح متن را بهبود بخشید.
منابع:
- https://en.wikipedia.org/wiki/Flexography
- https://www.flexography.org/
- https://www.mordorintelligence.com/industry-reports/flexographic-printing-market
- https://www.realthread.com/blog/what-is-hybrid-printing